Uvažene koleginice i kolege,
Poštovani članovi UKS,
Novi izazovi mogu dovesti do novih pravila ili barem novih protokola koji se temelje na najboljim dostupnim podacima u ovom trenutku. Ovo je razlog zbog kojeg sa Vama želim da podelim neka razmišljanja i zvanične stavove velikih udruženja kao što su SCAI i ACC.
Kateterizacija, koronaorgrafija, PCI i Coronavirus: Težina odluka kod pacijenata sa AKS i elektivnih pacijenata
Predsednik Društva za kardiovaskularnu angiografiju i intervencije (SCAI) nedavno je objavio niz neformalnih preporuka kako lečiti i postupati sa pacijentima s potvrđenom ili mogućom infekcijom COVID-19 koji bi u uobičajenim vremenima bili bez oklevanja poslati u laboratoriju za kateterizaciju srca.
Sledećeg dana objavljena je potpunija i nijansirana verzija preporuka u časopisu American College of Cardiology pod pokroviteljstvom samog SCAI-a i American College of Cardiology (ACC).
Iako nedostaju jasni podaci, „Možemo iskoristiti lekcije iz Kine i odrediti na koji način ih želimo primeniti na naš zdravstveni sistem“, piše predsednik SCAI-ja Ehtisham Mahmud, dr. Med., Kalifornija, San Diego.
Preporuke obuhvataju bolesnike sa STEMI-jem, NSTEMI-jem i elektivne bolesnike.
Mahmud se posebno protivi pristupu "primene fibrinolize kao prvom pristupu" u lečenju STEMI-a koji je praćen u Kini. Tu se u postpunosti slažemo sa ovakvim razmišljanjem s obzirom na trenutan broj bolesnika sa COVID 19 infekcijom u Srbiji.
Sa druge strane, izjava ACC / SCAI predlaže da se „fibrinoliza može smatrati opcijom kod relativno stabilnog STEMI pacijenta sa aktivnim COVID-19“, nakon pažljivog razmatranja moguće koristi za pacijenta u odnosu na rizike osoblja u kateterizacionoj sali za infekciju Coronavirusom.
Bolesnike sa STEMI ili sa NSTEMI sa simptomima ili kompromitovanom hemodinamikom "treba uputiti na koronarnu angiografiju / primarnu PCI". "Pacijente koji su primili fibrinolizu i dalje treba uputiti na “rescue PCI” ukoliko je klinički opravdano.”
“Razuman pristup”. Ukratko, pacijenti sa:
- Potvrđenom infekcijom COVID-19: Za STEMI ili NSTEMI, poslati pacijente u salu za kateterizaciju na angiografiju i, prema potrebi, PCI; kod stabilnih NSTEMI, "medikamentno lečenje, a koronarna angiografija samo za pacijente sa rekurentnim simptomima se čini kao najlogičniji pristup."
- Moguća infekcija COVID-19: Kod STEMI lečiti primarnim PCI. U NSTEMI "sačekati sa koronarnom angiografijom dok se ne dobije negativan test na COVID-19."
- Elektivne kateterizacione procedure: „Kod ovih pacijenata pristup u ovom trenutku ima elemente razvoja i posmatranja“, kaže Mahmud. Budući da će većina ovih pacijenta imati stabilnu CAD, strukturnu bolest srca ili perifernih krvnih sudova, za sada "ove pacijente verovatno ne bi trebali upućivati na elektivne procedure dok ne budemo imali bolju procenu situacije u narednih nekoliko nedelja".
ACC / SCAI dokument napominje da su mnogi centri već obustavili elektivne procedure.
"Pod bilo kojim okolnostima, kako bi se sačuvali bolnički kapaciteti, čini se razumnim izbegavati elektivne postupke kod pacijenata sa značajnim komorbiditetima ili kod kojih je očekivano trajanje boravka > 1 do 2 dana (ili se očekuje hospitalizacija u jedinici intenzivne nege)."
Preporuke se mogu brzo promeniti "zavisno od celokupne situacije i opterećenjem bolničkih kapaciteta.
Suština je saradnja sa lokalnim institucijama i upravom radi određivanja najboljeg načina da se donete odluke sprovedu u skladu sa smernicama [Centara za kontrolu i prevenciju bolesti], kao i stručnjacima za zarazne bolesti i intenzivistima u jedinicama intenzivne nege."
S poštovanjem
Siniša Stojković, Predsednik UKS
